Handhaving in de praktijk
1.
Last onder dwangsom in gemeente
Uden (Brabant)
Van gemeente Uden kreeg cliënt een last onder
dwangsom van 100 euro per dag tot een maximum van 10.000 euro omdat in
afwijking van de bouwvergunning was gebouwd. De gemeente weigerde een
erker aan zijn woning te legaliseren omdat de Welstandscommissie een
negatief advies had gegeven. Ze
vond de erker niet bij deze woning passen.
Ook na een
bezwaarschriftenprocedure bleef de gemeente bij haar standpunt en ging
over tot verbeuring van de dwangsommen.
Zeker Bouwen werd ingeschakeld en verzocht om met onmiddellijke ingang het verbeuren van de
dwangsommen stop te zetten. Het gemeentebestuur werd door Zeker Bouwen
erop gewezen dat gedurende de handhavingsprocedure het welstandsbeleid
was aangepast waardoor de strijdigheid van het bouwplan met de redelijke
eisen van Welstand was vervallen.
Het gemeentebestuur stelde Zeker Bouwen in het gelijk en besloot
dat ze zou afzien van de inning van alle verbeurde dwangsommen dat
inmiddels tot een bedrag van 9.500 euro was opgelopen.
2.
Doorgeslagen handhaving in gemeente Druten (Gelderland)
Een bouwperceel van gemeente Druten kopen en zelf een vrijstaande woning
bouwen om dicht bij de kinderen te wonen. Dat was de wens van een ouder
echtpaar uit de gemeente Veghel. De bouwkavel werd aangekocht en een
bouwvergunning werd verleend. Helaas werd de bouwer ernstig ziek en kon
het huis niet bouwen. Wel had hij inmiddels de fundering met 23 heipalen
met een lengte van 12 meter laten storten.
De gemeente Druten trok vervolgens de bouwvergunning in en stelde tevens
een last onder dwangsom van 15.000 euro in het vooruitzicht als de
fundering met heipalen niet verwijderd zou worden. Dat is een hele dure
grap voor het echtpaar en ook voor degene die het perceel wil kopen. Die
kan ermee geconfronteerd worden dat hij eerst de fundering en heipalen
moet laten verwijderen om ze vervolgens weer te laten storten.
Dat de bouwkavel inmiddels bij de makelaar te koop staat en dat er
interesse is om de bouwkavel met onderheide fundering aan te kopen voor
een vrijstaande woning waarin 5 ouderen als groep gehuisvest zou kunnen
worden was geen optie voor de gemeente. DE FUNDERING MET DE HEIPALEN
MOEST ERUIT. HOE DAN OOK! En dat in een periode dat de huizenverkoop
stagneert en het langer duurt eer een bouwkavel verkocht is.
Gemeente Druten stelt dat de last onder dwangsom terecht is
opgelegd daar er geen concreet zicht op legalisatie bestaat. En dat haar
optreden ook niet onevenredig te noemen is. Een opmerkelijk
standpunt daar cliënt bereid is om een omgevingsvergunning aan te vragen
en dat voor een onderheide garage zelfs geen omgevingsvergunning is
vereist!
Wel heeft de gemeente
op
verzoek van de voorlopige voorzieningenrechter van rechtbank Arnhem de
begunstigingstermijn opgeschort tot een week na beslissing op
bezwaarschrift. Waarom is wel te raden.
Er zijn diverse uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak
over handhaving.
De
hoofdregel is dat het bestuur moet optreden als er een wettelijk
voorschrift overtreden is. Slechts onder bijzondere omstandigheden hoeft
zij dit niet te doen. Dat kan zich voordoen als er concreet zicht
bestaat op legalisatie. Voorts kan handhavend optreden zodanig
onevenredig zijn in verhouding met te dienen belangen dat in die
concrete situatie van handhaving moet worden afgezien.
Als er binnen de bestemmingsplanvoorschriften een omgevingsvergunning
voor bouwen kan worden verleend, is handhaving uitsluitend mogelijk als
de overtreder weigerachtig is een bouwaanvraag in te dienen ter
legalisatie. Ten tijde van het besluit tot handhaving moet er dus
concreet zicht zijn op legalisatie. Vreemd dat de gemeente
deze jurisprudentie niet kent. Binnenkort is de hoorzitting van de
bezwaarschriftencommissie.
Doorgeslagen handhaving in
gemeente Druten (Gelderland) Deel 2
De commissie bezwaarschriften heeft aan de gemeente geadviseerd om de
fundering met de gestorte heipalen onder de last van een dwangsom van
15.000 euro door de eigenaar van het bouwperceel te laten verwijderen.
Er kan volgens haar geen omgevingsvergunning verleend worden
omdat het kavel niet groot genoeg is voor vier woningen en het
bestemmingsplan alleen vrijstaande en 2-onder-1 kapwoningen toestaat.
Dus is er geen concreet zicht op legalisatie.Een merkwaardig verhaal daar helemaal geen aanvraag of
principeverzoek is gedaan om vier woningen te realiseren. De gemeente
speldt de hoorcommissie maar wat op de mouw en dat wordt als waar
aangenomen.
Namens cliënt is
steeds gezegd dat het de bedoeling is om één vrijstaande woning op te
richten waarin vijf alleenstaande senioren als een groep bij elkaar gaan
wonen.
Als je dan tijdens de hoorzitting vraagt waarom de gemeente van
mening is dat het plan voor de bouw van één vrijstaande woning niet
binnen de regels van het bestemmingsplan past dan krijg je als antwoord
dat de gemeente daar niet op ingaat. Vermeldenswaardig is dat de hoorcommissie tijdens de zitting, maar
ook in haar advies, niet is ingegaan op aangehaalde jurisprudentie en
wetgeving. De indruk wordt daarom gewekt dat de commissie de oren
volledig laat hangen naar de gemeente.
Doorgeslagen handhaving in
gemeente Druten (Gelderland) Deel 3
Omdat de gemeente de begunstigingstermijn heeft verlengd tot één week
na beslissing op het bezwaarschrift, is er een tweede hoorzitting
gehouden. De gemeente vond dat de eigenaar al genoeg tijd had gekregen
om de palen er door een bedrijf uit te laten halen. Omdat de garage van
de buurman ook deels op de gestorte heipalen met fundering staat, vroeg
de buurman daarmee rekening te houden. De oplossing van de gemeente was
het doorzagen van de fundering. Dat daardoor de garage van de buurman
zal gaan verzakken en ook beschadigd zal gaan worden is kennelijk iets
waar de gemeente totaal niet aan gedacht heeft.Deze nieuwe bezwaarschriftencommissie vond de hooghartige opstelling
van de gemeente op enig moment nu ook te gortig worden en ging gerichte
vragen stellen. Het was prettig dat een lid van de commissie bouwkundige
kennis bezat. Hij begreep dat gestorte palen er niet zomaar uitgehaald
konden worden, maar dat een gespecialiseerd bedrijf het moest doen en
dat het ook consequenties zou hebben voor de garage van de buren. Ook
stelde de commissie vast dat een week wel erg kort was en dat het
gebruikelijk was om een termijn te geven van zes weken na beslissing op
bezwaar. Ook daar was de gemeente het niet mee eens. De eigenaar werd gebrek
aan initiatief tot verwijdering van de fundering met palen verweten. Als
grond werd aangevoerd dat de raadsvrouw tijdens haar vakantie niet op de
e-mail van de gemeente had gereageerd!
De palen konden ook eerder dan pas in de laatste week verwijderd
worden. Er was dus tijd genoeg
gegeven. Een vreemde gedachtenkronkel. Maar ook een gebrek aan kennis
van het bestuursprocesrecht. Immers waarom zou de rechter over een zaak
waar aan de last is voldaan (het verwijderen van fundering en heipalen)
nog een uitspraak moeten doen? Zoals meerdere malen in de jurisprudentie
is uitgesproken, ontbreekt in een dergelijke situatie dan het
procesbelang!
Doorgeslagen handhaving in de
gemeente Druten (Gelderland) Deel 4
Als klap op de vuurpijl kwam na vijf maanden nog een reactie op mijn
brief met betrekking tot het initiatief van huisvesting van vijf ouderen
als samenleefgroep in een vrijstaande woning.Het antwoord was kort en bondig.
Het perceel biedt onvoldoende oppervlakte voor het realiseren van
vier wooneenheden en ook dat het plan niet verbonden is aan een
zorginstelling. Het antwoord kwam bekend voor. In het verweerschrift van de gemeente
van vier maanden geleden stond precies hetzelfde tekstblok. Dus
even knippen en plakken en klaar is Kees.Een eenduidig standpunt van de gemeente, dat zeker! Maar het
opmerkelijke van het verhaal is dat daar niet om is gevraagd!Tot op heden is nog steeds het standpunt van de gemeente, zoals ook
door de behandelende jurist van de gemeente is gesteld, dat er
geen behoefte bestaat aan een inhoudelijke reactie en te luisteren naar
wat er gezegd wordt. De fundering met heipalen moet er gewoon uit. Niet
meer en niet minder.
Doorgeslagen handhaving in gemeente Druten (Gelderland)
Deel 5 De afloop
De wethouder liet op enig moment weten dat hij een gesprek wilde
aangaan over “hoe nu verder”. De handhavingsjurist deelde vervolgens per
e-mail
mee dat het
handhavingstraject in stand zou blijven en het gesprek een praktische
insteek zou hebben. Anders gezegd, wanneer en op wat voor een manier zou
de fundering door cliënt verwijderd gaan worden.Er volgde op het gemeentehuis echter een uiterst prettig gesprek met
de wethouder. Hij had zich extern en intern laten informeren over de
zaak, luisterde met aandacht naar het verhaal van cliënt en vond dat het
ingezette handhavingstraject buiten alle proporties was. Voor een
dergelijke bagatelzaak zoveel handhavingscapaciteit, terwijl er op basis
van het bestemmingsplan gewoon een huis en zelfs twee huizen op het
perceel gebouwd mogen worden.
Dat had anders moeten worden opgelost.Wat hem betreft kon de fundering blijven liggen als het perceel
netjes in orde zou worden gemaakt totdat zich een koper voor de kavel
zou aanmelden. Dus precies hetzelfde voorstel dat namens cliënt vijf
maanden geleden ook al aan de gemeente was gedaan. Maar waarvan de
Teamleider van de Afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving deze
oplossing toen meteen van tafel veegde. Wat hem betreft was handhavend
optreden de enige optie en de ambtenaren van zijn afdeling werden
aangezet tot disproportioneel handelen. Zelfs een beleidsambtenaar van
een andere afdeling werd, met betrekking tot de beantwoording van een
brief, onder druk gezet om het spel mee te spelen met als argument dat
er met één mond gesproken moest worden.
Dat
resulteerde in een curieuze antwoordbrief.De handhavingsjurist was bij het gesprek met de wethouder aanwezig,
onthield zich nu van ambtelijk machtsvertoon en notuleerde de uitkomst
van het constructieve gesprek.De inschatting is dat alle betrokken ambtenaren stevig zijn
onderhouden en hen is aangezegd dat deze vorm van ambtelijk
machtsvertoon door de wethouder niet meer getolereerd zal worden.De dwangsomprocedure is stopgezet waardoor de rechtbank ook geen tijd en
energie meer te steken in een bagatelzaak waarvan de uitkomst op
voorhand al heel duidelijk is.
Ook problemen met handhaving neem dan met ons
contact op. |
|
